بازدیدها: 2
در قانون فعلی سازمان نظام پرستاری یک نقص مهم وجود دارد. زیرا بر اساس آن برای انتخاب شدن در شورای عالی به کسب رأی پرستاران نیاز نیست. در دوره های چهارم و پنجم این سازمان از این نقص قانونی سوء استفاده شد و اعضای تاثیرگذار شورای عالی و روسای کل با لابی‌گری آمدند و متاسفانه نداشتن پشتوانه رأی مستقیم از پرستاران، عاملی برای عدم پاسخگویی در این دو دوره شد.
با در پیش بودن ایام انتخابات نظام پرستاری در کمتر از سه ماه آینده در سلسله نوشتارهایی به موضوعات مهمی که باید در انتخابات نظام پرستاری و انتخاب افراد و جریانها به آنها اندیشید خواهم پرداخت . به امید تشکیل سازمانی حرفه ای با پشتوانه بالای رای اعضا.
به گزارش ساعت سلامت، بر اساس قانون فعلی، سازمان نظام پرستاری یک نهاد عمومی غیر دولتی است که با پشتوانه قانون و بدون وابستگی به بودجه دولتی تشکیل شده است. (ماده ۳ قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶) مکانیسم توزیع قدرت در این سازمان از پایین به بالا است، یعنی در رأس هرم قدرت سازمانی و تصمیم گیری این سازمان اعضا و گروههای پرستاری هستند و بقیه رده های قدرت در سازمان بر مبنای رأی و نظرمستقیم و غیر مستقیم اعضا انتخاب می شوند.
به این شکل که در ابتدا پرستاران به طور مستقیم اعضای هیات مدیره های نظام پرستاری را انتخاب می کنند. در مرحله بعد نمایندگان هیات مدیره ها که نمایندگان مستقیم اعضا هستند ۲۵ نفر اعضای انتخابی شورای عالی را انتخاب می کنند و در نهایت این اعضای شورای عالی هستند که به عنوان نمایندگان غیر مستقیم اعضا، رئیس کل را انتخاب می کنند و رئیس کل مسئولان اجرایی سازمان را منصوب می کند.
پاسخگویی در نظام پرستاری
در این مدل سازمانی روش پاسخگویی سازمان نظام پرستاری نیز این گونه است که مسئولان اجرایی این سازمان باید به رئیس کل سازمان در مقابل اعمالشان پاسخگو باشند و رئیس کل به اعضای شورا و اعضای شورا به هیات مدیره ها و هیات مدیره ها به اعضا پاسخگو هستند.
هر چند برای برخی از بخشهای این چرخه پاسخگویی مکانیسم های قانونی پیش بینی نشده است و مثلا مشخص نیست اعضای شورای عالی چگونه به مجمع هیات مدیره ها پاسخگو هستند و ضمانت اجرای آن چیست؟ پاسخگویی اعضای هیات مدیره ها به اعضای خود چگونه و با چه ضمانت قانونی باید انجام شود؟ اما ساز و کار مشخص برای پاسخگو نمودن رئیس کل سازمان نظام پرستاری به اعضای شورای عالی از طریق نظارت و بازرسی سوال و استیضاح در قانون پیش بینی شده است گر چه چندان از آن استفاده نمی شود.
متاسفانه در قانون فعلی سازمان نظام پرستاری نقصی مهم در زمینه قدرت و پاسخگویی وجود دارد . طبق قانون فعلی برای انتخاب شدن در شورای عالی نیازی به رأی آوری در هیات مدیره نظام پرستاری نیست .یعنی فردی بدون اینکه رأی مستقیم پرستاران را در هیات مدیره ها کسب کند می تواند عضو شورای عالی این سازمان شود و حتی سمت های بالای سازمان را کسب کند. در همه سازمانهای حرفه ای موجود مانند نظام پزشکی، مهندسی و روانشناسی برای عضویت در شورای عالی شرط رأی آوردن مستقیم از پرستاران و عضویت در هیات مدیره‌های شهرستانها یک الزام است.
سوء استفاده از نقص قانون
در دورهای اول تا سوم سازمان نظام پرستاری همواره «کسب آرای بالای پرستاران» یک مزیت برای عضویت در شورای عالی بود. همواره رئیس کل سازمان کسی بود که خود را در معرض رأی پرستاران قرار داده بود و معمولا بالاترین آرا را در سطح کشور به خود اختصاص می داد. در دور چهارم و پنجم نظام پرستاری متاسفانه از این نقص قانونی سوء استفاده شد به طوری که اعضای تاثیرگذار شورای عالی و روسای کل سازمان با لابی‌گری به عضویت شورا در آمدند. متاسفانه نداشتن پشتوانه رأی مستقیم از پرستاران عاملی برای عدم پاسخگویی شورای عالی و سازمان در این دو دوره شده است.
در دور چهارم سازمان نظام پرستاری موضوع اصلاح قانون این سازمان در دستور کار قرار گرفت که سرانجامی نداشت. در ابتدای دور پنجم سازمان نیز موضوع اصلاح قانون سازمان نظام پرستاری دوباره در دستور کار شورای عالی قرار گرفت و حتی کمیته ای هم به این منظور تشکیل شد. یکی از پیشنهادها اصلاح همین بند از قانون بود که کاندیدا شدن برای شورای عالی را مستلزم عضویت در یکی از هیات مدیره،های نظام پرستاری می دانست.
ملاک رأی پرستاران باشد
به دلایلی این کمیته به کار خود ادامه نداد و امروز حدس می زنیم یکی از دلایل آن، تداوم همین سوء استفاده از قانون برای زد و بند انتخاباتی در نظام پرستاری بوده است به طوری که یکی از مسئولان فعلی در نظام پرستاری، حضور در انتخابات هیات مدیره ها و در معرض انتخاب قرار گرفتن را دون شأن بزرگان پرستاری می داند.
آنچه امروز اهمیت دارد لزوم توجه پرستاران و فعالان حرفه ای و صنفی به این موضوع است که علیرغم نقص قانون و نداشتن مانع قانونی، یکی از مشخصات برای انتخابات شورای عالی نظام پرستاری باید داشتن رأی و مشروعیت حرفه ای از طریق عضویت در هیات مدیره‌های نظام پرستاری باشد.
کسانی که از اکنون در حال رایزنی برای عضویت در شورای عالی دور ششم هستند باید در ابتدا خود را در معرض رأی پرستاران قرار دهند و بدانند بدون پشتوانه رآی پرستاران هیچ جایگاهی در شورای عالی سازمان مشروع و مقبول نیست.
