اسکار تراپی چیست؟
درمان اسکار، جای زخم و جوش
اسکارها جای زخم هایی هستند که پس از بهبودی بدن روی پوست باقی میمانند. وقتی پوست آسیب میبیند، بدن برای ترمیم خودش بافت جدید میسازد و این بافت جدید به شکل اسکار دیده میشود. اسکارها میتوانند در اشکال و اندازه های مختلف باشند و به دلایلی مانند تصادف، سوختگی، جراحی، آکنه یا بیماری ایجاد شوند.با گذشت زمان، بسیاری از اسکارها کمرنگتر میشوند؛ اما اسکارهای آکنه سرسخت هستند و هیچ درمان واحدی نیست که برای همه افراد بهترین باشد. پزشک میتواند نوع و شدت اسکارهای شما را ارزیابی کرده و یک برنامه درمانی شخصی را برای کمک به شما برای دستیابی به بهترین نتایج توصیه کنند. در این مقاله، ما به معرفی انواع اسکار و بررسی همه راه حلهای ممکن میپردازیم.
اسکار چیست؟
اسکار (Scar) به عنوان بخشی از فرآیند بهبودی پس از بریدگی یا آسیب به پوست ایجاد میشود. پوست با رشد بافت جدید تلاش میکند زخم را به هم نزدیک کرده و شکاف های ناشی از آسیب را پر کند. بافت اسکار عمدتاً از پروتئینی به نام کلاژن تشکیل شده است.
اسکارتراپی چیست؟
چندین روش درمانی میتوانند اندازه یا ظاهر اسکار را کاهش دهند. پزشک شما ممکن است یک روش اسکار تراپی یا ترکیبی از روشها را پیشنهاد کند. درمان اسکار به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:
- نوع، اندازه و محل اسکار؛
- اینکه آیا اسکار باعث درد شده یا توانایی حرکت شما را تحت تأثیر قرار داده است؛
- سن شما و مدت زمانی که از ایجاد اسکار میگذرد.
بهترین روش درمان اسکار
درمان ها میتوانند اندازه یا ظاهر اسکار را کاهش دهند، اما اسکار هرگز به طور کامل از بین نمیرود. برخی درمان ها مانع از ایجاد اسکار میشوند یا به بهبود ظاهر آن کمک میکنند. روش های از بین بردن اسکار عبارتاند از:



سابسیژن
سابسیژن یک روش جراحی جزئی در مطب است که بیشتر برای درمان اسکار آکنه استفاده میشود. در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار نازک، بافت اسکار را از لایه های زیرین پوست جدا میکند. این کار باعث میشود تا پوست روی اسکار بالا آمده و عمق آن کاهش یابد. به عبارت دیگر، سابسیژن با آزادسازی بافت اسکار، باعث یکنواخت شدن سطح پوست میشود.
میکرونیدلینگ
در این روش درمانی توسط دستگاه درمارولر سوراخهای کوچک بر روی پوست ایجاد میشود که به تحریک پوست میپردازند تا کلاژن سازی و درمان جای جوش و اسکار صورت گیرد. این روش درمانی نوین و برای زیبایی و جوانسازی پوست در کوتاه ترین زمان توسط متخصصین زیبایی توصیه میشود. میکرونیدلینگ از روش های جدید که نتایج مناسب و قابل قبول در درمان دارد. از مزایای آن هزینه مناسب، نداشتن دوره نقاهت و کم عارضه بودن است.
تزریق فیلر
تزریق فیلر شامل تزریق ژل استاندارد یا تزریق چربی خود فرد به داخل بافت است که بیشتر در درمان اسکار فرو رفته (آتروفیک) کاربرد دارد. مقدار ماده تزریق شده بستگی به اندازه و سفتی جوشگاه دارد. بهبودی با این روش فوری است.
با تزریق ژل یا فیلر استاندارد به اسکار فرورفته این ناهم سطحی پوست از بین میرود. باید توجه داشت به دلیل جذب ژل تزریقی به بدن بعد از یک مدت زمان تقریباً مشخص، این روش درمانی دائمی نیست و نیاز است که بعد از مدتی ترمیم انجام شود.
سرما درمانی
منجمد کردن لایههای بالایی پوست گاهی حجم جوشگاه را کاهش میدهد. این روش عمدتاً در درمان جوشگاه های برجسته (هایپرتروفیک و کلویید) به کار میرود. البته این تکنیک برای درمان اسکار آکنه در نواحی صورت یا به عبارت دیگر برای برطرف کردن جای جوش نیز استفاده میشود.
تزریق کورتیکوستروئیدها
تزریق کورتیکوستروئیدها در نرم کردن اسکارهای سفت (گوشت اضافه) کاملاً موثر است و سبب کوچک و مسطح شدن آنها میشود. در این روش درمانی با استفاده از سرنگ، مقداری کورتون به اسکار تزریق میشود. این امر باعث نرم شدن اسکارهای سفت و یکسان سازی اسکار با نقاط سالم پوست میشود.
لیزر برای اسکار
لیزر یا نور درمانی یک روش غیرتهاجمی برای بهبود اسکار است که با استفاده از پرتوی نور شدید اما ملایم، موجب هماهنگ شدن رنگدانهها با بافت سالم اطراف و تحریک تولید کلاژن میشود. انتخاب نوع لیزر برای درمان اسکارها به نوع جوشگاه بستگی دارد. لیزرهای رایجی مانند PDL و CO2 فرکشنال و اربیوم برای این منظور مورد استفاده قرار میگیرند. برای مثال، در اسکارهایی که قرمز رنگ و ملتهب هستند، لیزر PDL با طول موج 585 نانومتر انتخاب مناسبی است. این لیزر میتواند قرمزی اسکار را کاهش داده و آن را مسطح کند.
پیوند پوست
یکی دیگر از روش های درمان اسکار برجسته، پیوند پوست است. در این روش با استفاده از دستگاه مخصوص، بافت اسکار به طور کامل برداشته میشود. سپس، پزشکان با لایهای از پوست سالم که معمولاً از پشت گوش برداشته میشود، ناحیه را میپوشانند. این عمل نیازمند پانسمان دقیق است. اگرچه ممکن است در محل عمل اسکار جدیدی ایجاد شود، اما عموماً این اسکار بسیار کم رنگتر از اسکار اولیه خواهد بود.
لایه برداری شیمیایی پوست یا پیلینگ شیمیایی
در این روش به کمک یک ماده شیمیایی لایه فوقانی پوست برداشته شده تا پوست جدید در محل ایجاد شود که صافتر و بینقصتر به نظر رسیده و یکنواخت شود. این روش بیشتر در پوست صورت استفاده میشود و برای اسکارهای سطحی مفیدتر است. در واقع پیلینگ در درمان اسکارهای فرو رفته آکنه و نیز آبله مرغان نتایج خوبی به همراه دارد.
اصلاح اسکار با جراحی
عمل ترمیم اسکار (Scar-revision surgery) یکی از روش های موثر برای اسکارهای پهن یا وسیع است که بر اساس خاصیت ارتجاعی پوست عمل میکند. با برداشتن و بخیه زدن مجدد اسکار، میتوان آن را باریکتر کرد به طوری که کمتر قابل مشاهده باشد. همچنین، با تغییر جهت اسکار و انتقال آن به نواحی کمتر مشخص، میتوان به نتیجه بهتری دست یافت.
برای دستیابی به بهترین نتیجه، طراحی دقیق جراحی با توجه به خطوط طبیعی پوست و جهت عضلات زیرین بسیار مهم است. روش های جدید مانند تزریق بوتاکس نیز به کاهش فشار روی زخم و بهبود نتیجه درمان کمک میکنند. با این حال، در صورت عدم مهارت جراح یا عدم رعایت نکات لازم، ممکن است وضعیت اسکار بدتر شود.
تتو
امروزه از تتوهای درمانی (Medical Tattoo) برای اسکارهای هم سطح که فقط تغییر رنگ دارند و قابل درمان نیستند استفاده میشود. به عنوان مثال اسکار ابرو را میتوان با تتو به خوبی پوشاند. البته مهم این است که در شرایط استریل و توسط متخصص این کار انجام شود.
درم ابریژن
یکی از روشهای درمانی اسکار از طریق تراشیدن پوست است. این روش درمانی با استفاده از سمباده که بر روی اسکار انجام میشود، لایه ها را برداشته و باعث تحریک پوست و کلاژن سازی میگردد. میکرودرم ابریژن بیشتر در ناحیه صورت برای برطرف کردن جای جوش، آبله مرغان و جای جراحی استفاده میشود.
میزان لایه برداری و سایش با توجه به میزان اسکار و نوع پوست برای افراد مختلف، متفاوت است. گاهی در این روش درمانی در ناحیه مورد نظر درمان، تغییر رنگ ایجاد میشود. بنابراین باید تمام قسمت های صورت تراشیده شود که رنگ پوست بعد از درمان یکسان شود. مراقبت های بعد از درم ابریژن تاثیر زیادی بر روند درمان دارد.
تریپل تراپی
یکی از روش های جدید برای درمان اسکارهای هایپرتروفیک و کلویید (گوشت اضافه) استفاده از تریپل تراپی (درمان سه دارویی) است که باید توسط پزشک مجرب انجام شود. در تریپل تراپی، با تلفیق سه تکنیک سابسیژن، لیزر تخصصی و تزریق ترکیبی از مزوژل ها و مواد کلاژن ساز در یک جلسه درمانی، بهبودی قابل توجهی را در اسکارها شاهد خواهیم بود.
پانچ
این روش برای اسکارهای عمیق استفاده میشود. به این صورت که کل اسکار برداشته و اسکار کوچکتر در محل تشکیل میشود. سپس به درمان و بهبود اسکار کوچکتر میپردازیم.
مواد پوشاننده
مواد پوشاننده اگر به درستی مصرف شوند میتوانند اسکارها را مخفی کنند. همچنین استفاده مناسب از مواد پوشاننده پس از انجام درمان های فوق توصیه میشود. در این موارد، در حالی که جوشگاه سیر طبیعی بهبودی را طی میکند، مواد آرایشی ظاهر آن را قابل قبولتر میکند.
بهبود اسکار با ورقه سیلیکونی
این روش درمانی برای از بین بردن جای اسکار در مراحل اولیه تشکیل اسکار استفاده میشود. به این صورت که با ایجاد فشار بر روی اسکار از ایجاد و متورم شدن آن جلوگیری میکند.
اگزوزوم درمانی
اگزوزوم صورت برای درمان جوش و جوانسازی به خصوص در ترکیب با میکرونیدلینگ، یکی از بهترین گزینه ها برای درمان اسکارهای آکنه محسوب میشوند. اگزوزوم های سلول های بنیادی حاوی فاکتورهای رشد و مولکول های سیگنالی هستند که سنتز کلاژن را در فیبروبلاستها تحریک میکنند. تولید کلاژن و بازسازی مناسب میتواند با ایجاد یک ماتریکس خارج سلولی یکنواختتر و ساختار یافته ظاهر اسکارها و ترک های پوستی را بهبود بخشد.
پی آر پی
در مطالعات موجود، تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) به عنوان یک درمان کمکی برای اسکار آکنه با روش های دیگر مانند میکرونیدلینگ، لیزر، ویتامین C و پیوند چربی مفید است. همچنین PRP میتواند به طور قابل توجهی بهبودی و ظاهر اسکار سزارین را بهبود بخشد. در این مورد هم استفاده ترکیبی از PRP با پیوند چربی و لیزر فرکشنال برای ترمیم اسکارهای قدیمی و عمیقتر نتایج چشمگیرتری را به همراه دارد.